Τρίτη 26 Ιουλίου 2016

Επαγωγική μέθοδος



«Σήμερα το πρωί, η βρύση δεν έτρεχε νερό.

Πλουφ, πλουφ, δυο ρεψιματάκια σαν νεογέννητου και μετά τίποτα.

Χτύπησα στη γειτόνισσα: στο δικό τους σπίτι όλα κανονικά. Μήπως κλείσατε την κεντρική βάνα, μου είπε. Εγώ; Δεν ξέρω καν που είναι, έχω λίγο καιρό που μένω εδώ, ξέρετε, και γυρνάω σπίτι το βραδάκι. Θεέ μου, μα όταν φεύγετε για μια βδομάδα, δεν κλείνετε το νερό και το αέριο; Όχι. Είναι μεγάλη απερισκεψία· μπορώ να περάσω; Θα σας δείξω.

Άνοιξε το ντουλαπάκι κάτω απ’ το νιπτήρα, κούνησε κάτι και το νερό ξανάρθε. Βλέπετε; Το είχατε κλείσει. Συγγνώμη, είμαι πολύ αφηρημένος. Αχ, εσείς οι σινγκλ! Έξοδος της γειτόνισσας που πια μιλάει κι αυτή αγγλικά.

Ψυχραιμία! Δεν υπάρχουν πόλτεργκαϊστ παρά μόνο στις ταινίες. Και σίγουρα δεν είμαι υπνοβάτης, αφού και υπνοβάτης να ήμουνα, δε θα ήξερα την ύπαρξη αυτής της βάνας, αλλιώς θα την είχα χρησιμοποιήσει και ξύπνιος, γιατί το ντους χάνει και κινδυνεύω πάντα να περάσω τη νύχτα άγρυπνος, ακούγοντας συνεχώς εκείνη τη σταγόνα, λες και βρίσκομαι στη Βαλντεμόσα. Πράγματι, ξυπνάω συχνά τη νύχτα, σηκώνομαι και πάω να κλείσω την πόρτα του μπάνιου και την άλλη ανάμεσα στην κρεβατοκάμαρα και την είσοδο, για να μην ακούω αυτές τις καταραμένες σταλαγματιές.

Δε μπορεί να ήταν βραχυκύκλωμα (αφού η βάνα λειτουργεί με το χέρι) ούτε κάνα ποντίκι, που ακόμα και να τύχαινε να περάσει από κει, δε θα ‘χε τη δύναμη να μετακινήσει τη βάνα. Είναι ένας σιδερένιος τροχός παλιού τύπου (τα πάντα σ’ αυτό το διαμέρισμα έχουν τουλάχιστο μισό αιώνα ηλικία) και επιπλέον είναι σκουριασμένος. Επομένως χρειαζόταν ένα χέρι. Ανθρωποειδούς. Και δεν έχω τζάκι απ’ όπου θα μπορούσε να περάσει ο πίθηκος της οδού Μόργκ.

Ας το πάρουμε λογικά. Κάθε αιτιατό έχει το αίτιό του, έτσι λένε τουλάχιστον. Ας απορρίψουμε την εκδοχή του θαύματος, δε βλέπω για ποιο λόγο ο Θεός ν’ ασχοληθεί με το ντους μου, δεν είναι δα και η Ερυθρά Θάλασσα. Επομένως, για ένα φυσικό αιτιατό μια φυσική αιτία. Χτες το βράδυ, προτού ξαπλώσω, πήρα ένα Stilnox με ένα ποτήρι νερό. Επομένως, μέχρι εκείνη την ώρα το νερό υπήρχε ακόμα. Σήμερα το πρωί δεν υπήρχε πια. Επομένως, αγαπητέ Γουάτσον, κάποιος έκλεισε τη βάνα μες στη νύχτα – και δεν ήσουν εσύ. Κάποιος, κάποιοι μπήκαν στο σπίτι μου και φοβήθηκαν όχι ότι θα με ξυπνούσε ο δικός τους θόρυβος (ήταν πολύ αλαφροπάτητοι), αλλά το πρελούδιο της σταγόνας που ενοχλούσε και τους ίδιους· ίσως και ν’ απόρησαν πως και δεν ξυπνούσα. Έτσι, οι παμπόνηροι έκαναν αυτό που θα έκανε και η γειτόνισσα: έκλεισαν το νερό.

Και μετά; Τα βιβλία είναι βαλμένα με τη συνηθισμένη τους αταξία, θα μπορούσαν να περάσουν οι μυστικές υπηρεσίες της μισής υφηλίου και να τα ξεφυλλίσουν ένα προς ένα και δε θα το έπαιρνα χαμπάρι. Είναι άσκοπο να κοιτάξω τα συρτάρια ή να ανοίξω τη ντουλάπα της εισόδου. Αν ήθελαν να ανακαλύψουν κάτι, τη σήμερον ημέρα ένα είναι αυτό που πρέπει να κάνουν: να ψάξουν στο κομπιούτερ. Ίσως, για να μη χάσουν χρόνο, να αντέγραψαν τα πάντα και να γύρισαν στο σπίτι τους. Και τώρα, έχοντας ανοίξει και ξανανοίξει κάθε έγγραφο, να συνειδητοποίησαν ότι δεν υπάρχει τίποτα που να τους ενδιαφέρει στο κομπιούτερ.

Τι ελπίζανε να βρουν; Είναι προφανές – θέλω να πω ότι δε βλέπω άλλη εξήγηση – ότι έψαχναν κάτι σχετικό με την εφημερίδα. Δεν είναι ανόητοι, θα σκέφτηκαν ότι…»


Ουμπέρτο Έκο
Φύλλο μηδέν
Εκδόσεις Ψυχογιός, 2015


Παρασκευή 29 Μαΐου 2015

Ισαάκ Ασίμωφ - Γαλαξιακή Αυτοκρατορία



    «Μ’ αυτό το σκοπό σας τοποθετήσαμε πάνω σ’ έναν τέτοιο πλανήτη και σε μία τέτοια χρονική περίοδο, ώστε σε πενήντα χρόνια καταφέραμε και σας μανουβράραμε έτσι που να μην έχετε πια ελευθερία δράσης. Από δω κι εμπρός, και για πολλούς αιώνες, ο δρόμος που θα πρέπει ν’ ακολουθήσετε είναι αναπόφευκτος. Θα αντιμετωπίσετε μία σειρά κρίσεων, όπως τώρα αντιμετωπίζετε την πρώτη, και σε κάθε περίπτωση τα όρια της ελευθερίας σας για δράση θα έχουν καθοριστεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να είστε εξαναγκασμένοι να προχωρήσετε πάνω σ’ ένα και μοναδικό δρόμο.
Είναι αυτός ο δρόμος για τον οποίο η ψυχολογία μας υπολόγισε – και για μια αιτία.
Αιώνες τώρα ο γαλαξιακός πολιτισμός αδρανεί και φθείρεται, παρόλο που πολύ λίγοι το αντιλήφθηκαν. Τώρα όμως, επιτέλους, η Περιφέρεια αποσπάται και η πολιτική ενότητα της Αυτοκρατορίας κομματιάζεται. Κάπου μέσα στα πενήντα χρόνια που μόλις πέρασαν, βρίσκεται το σημείο στο οποίο οι ιστορικοί του μέλλοντος θα τοποθετήσουν μία υποθετική γραμμή και θα πουν: Εδώ σημειώνεται η Πτώση της Γαλαξιακής Αυτοκρατορίας. Και θα έχουνε δίκιο, αν και κανένας δεν θα έχει αναγνωρίσει αυτήν την Πτώση για πολλούς ακόμη αιώνες.
Και μετά την Πτώση θα έρθει η αναπόφευκτη βαρβαρότητα, μία περίοδος που, σύμφωνα με την ψυχοϊστορία μας, θα έπρεπε να κρατήσει τριάντα χιλιάδες χρόνια. Δε μπορούμε να σταματήσουμε την Πτώση. Δεν επιθυμούμε κάτι παρόμοιο· γιατί ο πολιτισμός της Αυτοκρατορίας έχασε κάθε ισχύ και αξία που κάποτε διέθετε. Μπορούμε όμως να συντομεύσουμε αυτήν την περίοδο της βαρβαρότητας που πρέπει ν’ ακολουθήσει, να την κάνουμε μονάχα χίλια χρόνια.
Τις λεπτομέρειες αυτής της συντόμευσης δε μπορούμε να σας τις πούμε· όπως δε μπορούσαμε να σας πούμε την αλήθεια για το Θεμέλιο πριν από πενήντα χρόνια. Αν ανακαλύπτατε κάτι σχετικό μ’ αυτές τις λεπτομέρειες, μπορεί το σχέδιό μας να ναυαγούσε· όπως θα είχε ναυαγήσει, αν είχατε μυριστεί την απάτη της Εγκυκλοπαίδειας παλιότερα· γιατί τότε, με τη γνώση, η ελευθερία δράσης σας θα απλωνότανε κι ο αριθμός των πρόσθετων παραλλαγών που θα εισχωρούσαν θα γινόταν μεγαλύτερος απ’ όσο η ψυχολογία μας μπορούσε να προβλέψει.
Όμως δεν θ’ ανακαλύψετε τίποτε, γιατί δεν υπάρχουν ψυχολόγοι στον Τέρμινους, και ποτέ δεν υπήρξαν, εκτός απ’ τον Αλιούριν – αλλά κι αυτός ήταν δικός μας.
Τούτο, όμως, μπορώ να σας το πω: ο Τέρμινους και ο αδελφικός του, το Θεμέλιο, στην άλλη άκρη του Γαλαξία, είναι οι σπόροι της Αναγέννησης κι οι μελλοντικοί θεμελιωτές της Δεύτερης Γαλαξιακής Αυτοκρατορίας. Και είναι η σημερινή κρίση που δίνει στον Τέρμινους την εκκίνησης προς αυτήν την κλιμάκωση.
Αυτή, αλήθεια, είναι μία μάλλον συγκεκριμένη κρίση, πολύ πιο απλή απ’ αυτές που θ’ ακολουθήσουν. Για να την απλοποιήσουμε στα βασικά της προβλήματα, σας λέω τα εξής: Είστε ένας πλανήτης αποκομμένος ξαφνικά απ’ τα ακόμη πολιτισμένα κέντρα του Γαλαξία, κι απειλείστε απ’ τους δυνατότερους γειτόνους σας. Είστε ένας μικρός κόσμος επιστημόνων που περιβάλλεται από τεράστιες εκτάσεις βαρβαρότητας που είναι αχανείς και που απλώνονται με ταχύ ρυθμό. Είστε ένα νησί ατομικής ενέργειας σ’ έναν ωκεανό που φουσκώνει κι έχει πιο πρωτόγονες ενέργειες· είστε όμως ανίσχυροι γιατί σας λείπουν τα μέταλλα.
Βλέπετε, λοιπόν, ότι βρίσκεστε αντιμέτωποι με τη σκληρή αναγκαιότητα κι ότι σας επιβάλλεται να δράσετε. Η φύση αυτής της δράσης – δηλαδή η λύση του διλήμματός σας – είναι, βέβαια, ολοφάνερη!»
Η εικόνα του Χάρι Σέλντον άπλωσε το χέρι της στον αέρα και το βιβλίο ξαναπαρουσιάστηκε στην παλάμη του. Το άνοιξε και είπε:
«Οποιαδήποτε όμως κι αν είναι η πορεία που θα χαράξει η μελλοντική σας ιστορία, να δίνετε πάντοτε στους απογόνους σας να καταλαβαίνουν ότι ο δρόμος έχει χαραχτεί, και ότι στο τέλος του βρίσκεται μια καινούρια και μεγαλύτερη Αυτοκρατορία!»

Πέμπτη 30 Απριλίου 2015

Μαριάννα Χατζοπούλου

"Η Μαριάννα Χατζοπούλου, η 69χρονη «τυφλή» τραγουδίστρια, υπήρξε μια από τις μεγάλες δόξες του ελληνικού πενταγράμμου τη δεκαετία του 50. Γεννήθηκε στη Νάξο. Εγινε γνωστή στο ευρύ κοινό το 1958, όταν διακρίθηκε ως η καλύτερη τραγουδίστρια εκείνης της χρονιάς στο διαγωνισμό του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας. Ακολούθησαν δύο από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της, τα τραγούδια «Ζαφείρα» και «Να ζήσουν τα φτωχόπαιδα». Μεγάλες επιτυχίες της, όμως, ήταν και τα «Κάνε κότσο τα μαλλιά σου», «Η μάνα μου με δέρνει», «Τα δάκρυα», «Δεν μετανιώνω που σ' αγάπησα πολύ» αλλά και, σε δεύτερη εκτέλεση, το «Γαρίφαλο στ' αυτί». Δική της και η ερμηνεία στο τραγούδι «Το νυφικό σου φόρεμα» (σε μουσική Γιώργου Μωράκη και στίχους Χρήστου Γιαννακόπουλου) που ακούγεται στην ταινία «Της κακομοίρας» του Ντίνου Κατσουρίδη με τον αξεπέραστο μπακαλόγατο Κώστα Χατζηχρήστο. Στη δεκαετία του '60 η Μαριάννα Χατζοπούλου έζησε στην Αμερική, όπου χειρουργήθηκε και στα μάτια της, τραγουδώντας για τους ομογενείς. Επιστρέφοντας, ξεχασμένη από τις δισκογραφικές, συνέχισε να τραγουδά για το κέφι της σε εκδηλώσεις και για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Από τους ανθρώπους που τη βοήθησαν στην καριέρα της ήταν και η Δανάη Στρατηγοπούλου. Η Μαριάννα Χατζοπούλου πέθανε σε ηλικία 69 ετών μετά από δίμηνη νοσηλεία στην Εντατική με βαρύτατες κακώσεις, ύστερα από τροχαίο. "

 
 

Bratz

Μία γυναίκα είχε την ιδέα να ξεβάψει με ασετόν τις κούκλες Bratz (λέξη που στα ελληνικά σημαίνει κακομαθημένα κορίτσια) και να τις κάνει να μοιάζουν περισσότερο με καθημερινά κορίτσια, προσπαθώντας να αλλάξει τα πρότυπα που επιβάλλονται στην κόρη της και τις φίλες της από την παγκόσμια ισοπέδωση.

Εδώ το αρθράκι και το βιντεάκι στ' αγγλικά.