Δευτέρα 24 Μαρτίου 2014

Το αγόρι στο τελευταίο θρανίο


Το αγόρι στο τελευταίο θρανίο (Dans la maison), Δραματική 2012, Σκηνοθεσία Φρανσουά Οζόν


Μια «κλασική», δηλαδή τυπική γαλλική ταινία με δύο πρωταγωνιστές, έναν μεσήλικα καθηγητή λυκείου και του ευνοούμενου του (και γοητευτικού) μαθητή. Ο απογοητευμένος από το επίπεδο και την απόδοση των μαθητών του, ο καθηγητής «πέφτει πάνω» σε μία ενδιαφέρουσα έκθεση ενός μαθητή του. Ο μαθητής περιγράφει πως προσεγγίζει ένα συμμαθητή του και «μπαίνει» στο σπίτι του προκειμένου να τον βοηθήσει στα μαθηματικά στα οποία είναι αδύναμος. Κρατώντας το σασπένς της αφήγησής του, τελειώνει την έκθεση με τη λέξη «συνεχίζεται…» Ο καθηγητής ιντριγκάρεται από το εν δυνάμει ταλέντο του μαθητή και ως άλλος μέντορας τον κρατάει μετά τα μαθήματα «διορθώνοντας» τις εκθέσεις του, δανείζοντάς του βιβλία των μεγάλων κλασικών συγγραφέων και παροτρύνοντας τον να συνεχίσει το γράψιμο (και τη συγκεκριμένη ιστορία). Ο μαθητής έχοντας μπει στην καθημερινότητα της οικογένειας του συμμαθητή του, συνεχίζει τις «πιασάρικες» εκθέσεις μπλέκοντας και το ερωτικό στοιχείο (ο συμμαθητής με το μαθητή και ο μαθητής με τη μητέρα του συμμαθητή) κρατώντας τον καθηγητή με κομμένη την ανάσα, ενώ ο θεατής (που βλέπει τα πρώτα ψήγματα άρλεκιν διάθεσης) αρχίζει να κρατάει «μικρό καλάθι». Ο καθηγητής, έρμαιο του πάθους του, οδηγείται, μετά το χειρισμό του από το μαθητή, να κλέψει από το συνάδελφό του τα θέματα των μαθηματικών για το επικείμενο διαγώνισμα, μετά τον εκφοβισμό ότι αν ο συμμαθητής δε γράψει καλά, θα σταματήσει τα μαθήματα και άρα θα σταματήσει ο μαθητής να πηγαίνει στο σπίτι του και να έχει θέμα για τις συνέχειες των εκθέσεων του. Ο καθηγητής κάνει το απονενοημένο διάβημα και κλέβει τα θέματα. Στο κρεσέντο των εκθέσεων (και της ταινίας), ο μαθητής αφηγείται πως φίλησε τη μητέρα του συμμαθητή, ενώ εκείνος είδε την όλη σκηνή κατά λάθος και μετά αυτοκτόνησε. Πανικόβλητος ο καθηγητής τρέχει στην τάξη, όπου βλέπει ότι ο συμμαθητής λείπει. Τρέχει στη γραμματεία, τηλεφωνεί στο σπίτι του συμμαθητή για να ανακαλύψει ότι δεν έχει έρθει στο σχολείο επειδή είναι…άρρωστος! Σαστισμένος από την ίδια του την αντίδραση και αδειανός σαν σακουλιασμένο σακί συνειδητοποιεί πόσο έχει υποδουλωθεί στην αφήγηση του μαθητή του και πόσο εύκολα εκείνος τον χειρίστηκε. Πηγαίνει, λοιπόν, και τον βρίσκει συμβουλεύοντας ή μάλλον απαιτώντας να σταματήσει τις εκθέσεις γιατί η κατάσταση έχει ξεφύγει από τον έλεγχο (του). Μέχρι εδώ η ταινία έχει πάει καλά (αν εξαιρέσει κανείς την υποψία άρλεκιν που αιωρείται στην ατμόσφαιρα). Έχει κρατήσει το ενδιαφέρον του θεατή κι έχει δημιουργήσει ωραία πλοκή και σασπένς. Και μετά τα χαλάει όλα! Ο μαθητής σε μία κατάστασης διοχέτευσης του θυμού του (ή συνέχισης του πλάνου να καταστρέψει το καθηγητή – μοναδικό αναγνώστη του), πηγαίνει στο σπίτι του καθηγητή και συναντά τη γυναίκα του, αποκαλύπτοντάς της ότι ο καθηγητής του έχει πει το μυστικό τους, δηλαδή για ποιο λόγο δεν έχουν κάνει παιδιά, επειδή εκείνη είναι στείρα. Η ζωή μπερδεύεται με την αφήγηση και ο σκηνοθέτης δείχνει το μαθητή να κάνει έρωτα με τη γυναίκα του καθηγητή, αφήνοντας το θεατή να αποφασίσει εάν είναι αφήγηση ή πραγματικό γεγονός εντείνοντας το «φαινόμενο άρλεκιν». Παράλληλα, ο συμμαθητής, που τελικά ήταν όντως -κρυφά- παρών στο «απαγορευμένο» φιλί, «καρφώνει» των καθηγητή στο διευθυντή του σχολείου σχετικά με τα κλεμμένα θέματα των μαθηματικών και αντί να βλάψει το μαθητή που φίλησε τη μάνα του, βλάπτει τον καθηγητή (;). Στο τραγικό φινάλε, ο καθηγητής χάνει και τη δουλειά (τον απολύει ο διευθυντής) και τη γυναίκα του (τον εγκαταλείπει) και κάθεται αξούρηστος, άπλυτος και σε κακή κατάσταση σ’ ένα παγκάκι και ο μαθητής του υπόσχεται νέες ιστορίες σε συνέχειες. Νομίζω πως ο σκηνοθέτης έδωσε ένα υπερβολικό τέλος για ένα μικρής αξίας πάθος. Ίσως το παρατράβηξε.